۱۰۱ پیشنهاد برای مدیران و مربیان مکتبخانه ها- پایانی

۱۰۱ پیشنهاد برای مدیران و مربیان مکتبخانه ها

نویسنده : خالد کوهی نژاد

۸۱- شاگردان را با هم مقایسه نکنیم بلکه رفتار و کردار هر یک از آنها را جداگانه بررسی کنیم. چون هر کس گذشته، حال، و به صورت کلی موقعیت های متفاوتی داشته است.

۸۲- یک مشاور خوب و یک دوست قابل اعتماد برای شاگردان خود باشید، از آنها توقعات بیش از اندازه نداشته باشید شاگردان ما برده های ما نیستند.

۸۳- به شاگردان خود در موارد غیر درسی نیز یاری برسانید. تا شاگردان استاد خود را فراتر از کلاس بدانند.

۸۴- به شاگردان کمرو  و مضطرب در جهت حل این مشکل و تقویت رفتارهای مثبت در آنها اهمیت داده شود.

۸۵- به صورت خصوصی در یک وقت خوب با شاگرد ضعیفمان صحبت کنیم و علل ضعف او در درس هایش را جویا شویم شاید او به مشکل خاصی دچار است و علت ضعفش تنبلی او نیست.

۸۶- یکی از مواردی که در آموزش و تربیت شاگردان تاثیر بسزایی دارد، دوستانشان هستند، آنها را در انتخاب و همراهی دوستانشان کاملا توجیه کنیم.

۸۷- تشویق کلامی به صورت انفرادی کار مثبتی است.

۸۸- اسامی همه قرآن آموزان را یاد بگیریم و آنها را با نام کوچکشان صدا بزنیم. تا شاهد صمیمیت بیشتری باشیم.

۸۹- برگزاری یک نمایشگاه از کارهایی که قرآن آموزان انجام داده اند مناسب است، در این نمایشگاه نقاشی ها، انشاء، طرح ها و ایده ها، کاردستی ها، عکس هایی که با گوشی خود گرفته یا از اینترنت دانلود کرده اند، مقاله ها و …قرار داده می شود. بهتر است هر نمایشگاهی که برگزار می شود با یک موضوع مشخص و مربوط باشد و بچه ها همه کارهای خود را در آن زمینه در آنجا قرار دهند.

۹۰- برگزار کردن نمایشگاه خوردنی ها، لباس ها و خیاطی های تزیینی محلی، کتاب و …با همکاری اولیاء، قرآن آموزان و یا هر گروه دیگری  جهت تامین بخشی از نیاز های مالی مکتبخانه و ایجاد شور و نشاط در بین مردم مناسب است.

۹۱- برای رفع قسمتی از نیاز های مالی مکتبخانه از خیرین و یا حتی اشخاص عادی،( پس از بیان ارزش معنوی آموزش قرآن و نیاز هایی که ناچارا در این زمینه بوجود می آیند) خواسته شود که به عنوان اشتراک ماهیانه، مبلغی را به حساب مکتبخانه واریز کنند. و یا هم  قلک و صندوق های کوچکی در بین مردم پخش شود و بعد از یک مدت مشخص مثلا یک ماه جمع آوری شود، و مجددا به آنها تحویل داده شود.

۹۲- طرحی با موضوع حمایت از قرآن آموزان یا دانش آموزان بی بضاعت اجرا شود، افرادی که مکنت مالی دارند در این طرح عضو شوند و هماهنگی های لازم با موسسات خیریه صورت گیرد.

۹۳- قرآن آموزان را به یک دشت پر از سنگ و چوب می بریم و می خواهیم که با آن سنگ ها و چوب ها سازه های زیبایی بسازند و اعلام می کنیم که از بهترین کارها با جایزه خوب تقدیر می شود. با چنین تمرین هایی در ناخودآگاه خود یاد می گیرند از کمترین امکانات بهترین استفاده ها را ببرند.

۹۴- بازی چهار سکو و یک سطل. این بازی به این شکل است: چهار سکوی کوچک به اسم های الف، ب، ج و د با فاصله یک متر از هم قرار داده می شوند و یک سطل پر از ستاره های مقوایی در جلو سکو ها گذاشته می شود. بچه ها به صورت یک گروه تقریبا ۱۰ یا ۱۵ نفره در حیاط می ایستند، مربی به انتخاب خود حدودا ۲۰ سوال چهار گزینه ای آماده می کند و شروع به خواندن سوال اول می کند، کسانی که می گویند جواب سوال اول، گزینه الف است حرکت کرده و پشت سکوی الف می ایستند و گروهی که گمان می کنند گزینه ب درست است پست سکوی ب می ایستند و…وقتی مربی اعلام می کند جواب سوال اول گزینه ی ج می باشد، فقط کسانی که پشت سکوی ج ایستادند می توانند یک ستاره از سطل بردارند به همین منوال سوال های بعدی خوانده می شود و در نهایت برنده مسابقه کسانی هستند که ستاره های بیشتری داشته باشند.

۹۵- داشتن یک برنامه پیاده روی ساده و دست جمعی با قرآن آموزان در یکی از روزهای هفته مناسب است.

۹۶- یک برنامه تفریحی – فرهنگی بریزیم و در پایان دوره به یک محل زیبا و دیدینی برویم. جایی که امکان استفاده از جاذبه های طبیعی و امکانات ورزشی و رفاهی میسر باشد، در روز اول مکتبخانه شرایط شرکت در تفریح اعلام شود. یکی از مهترین شرط ها این باشد که فقط شاگردانی می توانند در اردو شرکت کنند که از روز اول تا پایان مکتبخانه حضور داشته و غیبت غیر موجه نداشته اند،  ضرورتا لازم است برای تمام ساعات اردو برنامه ریزی دقیقی انجام دهیم، امامت هر یک از نمازها را به صورت چرخشی به قرآن آموزان بسپاریم، مسئولیت خواندن یک حدیث کوتاه بعد از نماز را هم همینطور، اذان، اقامه، گروه خدمات، گروه محافظت از بچه های کوچک تر و…..مدیر یا یک نفر از مربیان یک سخنرانی کوتاه، شاد و هدفمند داشته باشد برای مثال بحث اتق الله حیث ما کنت را پیش بکشد و توضیح دهد که در هر موقعیت و  شرایطی باید تقوا را رعایت کرد، در اوج تفریح یا غم و…. نمایشی به هدف رساندن یک مفهوم مثبت برگذار شود برای مثال کمک به یک خانواده یتیم بدون اینکه کسی بفهد و ….در نهایت عکس های دسته جمعی گرفته شود و در اینستاگرام مکتبخانه گذاشته شود و به صورت کلی سعی شود قرآن آموزان در محدودیت های غیر ضروری قرار نگیرند و آزادانه شادی کنند.

۹۷- استفاده از دنیای مجازی برای نسل امروز اجتناب ناپذیر است، پس بهتر است درست استفاده کردن از دنیای مجازی را مخصوصا با قرآن آموزان سطح سوم تمرین کنیم. برای مثال( بچه ها امروز که به خانه رفتید فواید سجده کردن برای بدن را در اینترنت تحقیق کنید و جواب را فردا برای من بیاورید، موضوعاتی همچون معجزات قرآن، زندگینامه علما و بزرگان، آشنایی با کشور های مسلمان دنیا، زندگی افرادی که مسلمان شدند و علت این تصمیم، پیدا کردن محل دقیق برخورد دو دریای شور و شیرین که آبهایشان با هم مخلوط نمی شوند، پیدا کردن تصویر مومیایی فرعون که خداوند فرموده ما او را به عنوان نشانه تا قیامت نگاه می داریم، پیدا کردن تصاویر آثار باقی مانده از قوم ثمود و…….).

۹۸- مدیر یک گروه واتساپ تشکیل دهد و مربیان را در آن گروه عضو کند، در این گروه فقط مسایل مربوط به مکتبخانه مطرح شود. هر مربی نیز گروهی تشکیل دهد و شاگردان خودش را در آن گروه عضو کند. مربی با این کار علاوه بر برقرار کردن ارتباط بهتر با قرآن آموزان، می تواند نکات آموزشی، یادآوری برنامه های در حال اجرا و هر آنچه صلاح ببیند را مطرح کند.

۹۹- یک نفر که از اطلاعات بیشتری در مورد سیستم های مدرن برخوردار است به عنوان مسئول کارها و فعالیت هایی که به تکنولوژی ربط دارند، تعیین شود. وظیفه او بصورت کلی این باشد که از همه امکانات امروزی برای رشد مکتبخانه بهره جوید، برای مثال برنامه های دیجیتالیی که برای آموزش قرآن آموزان مفید است را بیابد، پس از نصب برنامه بر روی گوشی یا لب تاپ قرآن آموزان، روش استفاده را نیز آموزش دهد. و یا فیلم های آموزشی مربوط به درس را بیابد و بر روی پروژکتور برای بچه ها نمایش دهد و یا هم در گروهی که مربی برای آنها قرار داده بفرستد و… در دنیای پر سرعت دیجیتالی، تنها تکیه کردن به روش های سنتی، یک ایراد بزرگ است چون شاگردان ناخودآگاه محیط بیرون را با محیط آموزش خود مقایسه می کنند و از ذهن خود نتایج نا مطلوبی را دریافت می کنند.

۱۰۰- قرآن آموزان را با صدای قاریان مطرح دنیا آشنا کنیم و از آنها بخواهیم قاری مورد علاقه خود را انتخاب کنند سپس قرائت های آنها را در گوشی یا لب تاپ خود ذخیره کنند و طبق برنامه از آنها استفاده کنند.شاید این راهی باشد برای تعلق بیشتر به قرآن.

۱۰۱- (( دین و اخلاقیات+منبع مالی+علم و تکنولوژی+نیروی انسانی+تلاش پیوسته+ مدیریت= بهترین شکل موفقیت و توسعه))    ضعف یا قوت، وجود یا عدم هر یک از مولفه های ذکر شده نقش مستقیمی در بدست آمدن نتیجه دارند.