در سایه سار ایمان(۳)

محبت ایمان

نوشته : فرزان خاموشی

محبت ایمان روح هستی، کیمیای دلها، و سند امن و امان برای کل انسانهاست. امری دوست داشتنی و مطلوب و خواسته ای دائمی ، برای انسان مؤمن می باشد.  مؤمن ایمانش را دوست دارد، و آن را نعمتی و منتی از جانب خدا می داند که ارزانی او کرده است. برای پذیرش محبت ایمان او را ترغیب و تشویق نموده،  لذا مؤمن این فرصت را غنیمت شمرده و دعوت پرودگارش را اجابت و با میل و رغبت به سوی ایمان روی می آورد . از آنجا که خداوند خیرخواه بندگانش می باشد، لذا ایمان را برای آنها محبوب می گرداند. و در مقابل صفات ناشایستی مثل کفر و فسق و عصیان را در نظرشان زشت و ناپسند و بد جلوه می دهد. خداوند چیزی را برای بندگانش محبوب نمی گرداند مگر اینکه در آن خیری برایشان وجود داشته باشد. شایسته است بندگانش این فضل و توفیق خداوند را پذیرا شده ، چرا که محبت ایمان راهنمای کل خوبی ها برای انسان است. خداوند در مورد محبت ایمان می فرمایند : وَلَٰكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ وَكَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْيَانَ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الرَّاشِدُونَ {ولیکن خداوند ایمان را محبوب شما ساخت وآن را در دلهایتان زینت بخشید, وکفر وفسق ونافرمانی را برایتان (منفور و) ناپسند گرداند, اینانند که هدایت یافتگانند} آیه ۷ سوره حجرات
امام راغب اصفهانی در معنای محبت می گوید: محبت میل به چیزی است که آن را می بینی و با خیر و خوبی گمانش می نمایی و محبت بر سه نوع می باشد :

۱- محبتی به خاطر منفعت طلبی است، مانند دوست داشتن چیزی به خاطر سود دهی که دارد.
۲- محبتی برای لذت جویی مثل محبت مرد به همسرش.
۳- دوست داشتن و محبت به خاطر فضیلت و خصوصیت ارزنده مثل دوستی با اهل علم که به خاطر علمشان می باشد. که در این آیه مورد سوم منظور می باشد.

محبت ایمان در قلب، مجالی و مکانی برای محبت ضد آن فراهم نمی کند و اجازه نمی دهد که قلب لحظه ای از محبت ایمان غافل بماند. اما عدم محبت ایمان یعنی محبت ضد ایمان که کفر و فسق و عصیان باشد و عدم محبت ایمان ، دلیلی بر بیماری درون و قلب انسان می باشد . شایسته است که کل قلب ، خالص برای محبت ایمان گردد و کل وجود انسان حول محبت ایمان بچرخد. اگر غیر این باشد، عملا ایمانی و محبتی برای ایمان وجود ندارد. چرا که دو چیز ضد هم با هم جمع نمی شود. خداوند در این مورد می فرمایند : مَا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ فِي جَوْفِهِ {خداوند برای هیچ کس دو قلب در درونش قرار نداده است} آیه۴ سوره احزاب
محبت ایمان امری نیست که شخص با ادعا و با زبان بگوید ایمان را دوست دارد، بلکه محبت ایمان مصداق عملی و واقعی دارد که در زندگی انسان بروز می کند.
کسی که کفر و ظلم و گناه را دوست داشته باشد، عملا گفته که ایمان را دوست ندارد. کسی که پشتیبان ظالمان و کافران هست ایمان را دوست ندارد، کسی که خودش را به گناه و ارتکاب حرام آغشته می کند ، ایمان را دوست ندارد. کسی که خدا و پیامبرش برای او از هر کسی عزیزتر نباشد محبت ایمان در دلش جا نگرفته و ایمان را دوست ندارد. کسی که انسانهای پاک و صالح را دوست نداشته باشد ، نشانه این است که ایمان را دوست ندارد. و آخر سر اینکه کسی که دیگران را به سوی ایمان دعوت نمی کند، ایمان را دوست ندارد. چرا که اگر ایمان را دوست داشت و برای او ارزشمند بود، دیگرانی که از این نعمت محروم هستند را دعوت می کرد که بیایند و بر سر سفره ایمان بنشینند و از نعمات بیشمار ایمان استفاده ببرند. پس پر واضح است که محبت ایمان ادعایی توخالی نیست که به مجرد بر زبان جاری کردن آن به صفت محبت ایمان و اهل ایمان درآید. بلکه محبت ایمان حقیقتی است که تکلیف به دنبال دارد. آنچنان که خداوند می فرمایند :

قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ){بگو:«اگر خدا را دوست می دارید، پس ازمن پیروی کنید ،تا خدا شما را دوست بدارد،وگناهانتان را برایتان بیامرزد ،وخداوند آمرزنده ی مهربان است} قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ ۖ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْكَافِرِین {بگو:«خدا وپیامبر(او) را اطاعت کنید ». پس اگرپشت کردند(وسر پیچی نمودند)،قطعاً خداوند کافران را دوست نمی دارد} آیه ۳۱ و ۳۲ آل عمران
انسان مؤمن در پرتو محبتی که نسبت به ایمان دارد همه چیز را دوست خواهد داشت از جمله :
۱- انسان مؤمن در پرتو محبت ایمان، به خدای هستی بخش عشق می ورزد. خدایی که مبدأ هر آفرینش و تدبیری است. محبت انسان با ایمان به خدا از کمال دوستی انسان سرچشمه می گیرد. آیا در حقیقت کمالی بجز کمال خدای سبحان وجود دارد؟
محبت انسان با ایمان به خدا از نیکی دوستی و نیکوکاری نیز سرچشمه می گیرد. انسان فطرتا کسانی را که به او احسان کنند دوست دارد، و کدام احسان از احسان خدا بالاتر است؟
۲- انسان مؤمن در پرتو محبت ایمان همانگونه که به خدا عشق می ورزد، به طبیعت و همه جهان هستی عشق می ورزد چرا که هستی اثری از آثار پرودگار است.
۳- انسان مؤمن زندگی را نیز دوست دارد و زندانی نمی داند که باید از آن گریخت، بلکه انسان با ایمان زندگی را دوست دارد بدلیل اینکه با زنده بودنش می تواند حق خدا را در زمین ادا کند، و زندگی را رسالتی می داند که باید از عهده آن بر آمد و نعمتی که باید آن را سپاس گذارد. مرگ را هم به تبع زندگی دوست دارد، بدلیل اینکه او را زودتر به لقای پرودگارش می رساند.
۴- انسان با ایمان همه انسانها را دوست دارد و لذا دلش پاک است و حسد و کینه نمی ورزد، و کم ارزش ترین میوه ای که محبت ایمان در دل انسان مؤمن می کارد، رهایی یافتن او از کینه و حسد است. انسان مؤمن حسادت نمی کند، زیرا خوبی ها را برای همه بندگان خدا می خواهد.

در پایان از خداوند می خواهیم اللهم حبب الینا الایمان و زینه فی قلوبنا، و کره الینا الکفر و الفسوق و العصیان، واجعلنا من الراشدین
آمین یا رب العالمین.