در سایه سار ایمان(۴)

زینت ایمان

نوشته : فرزان خاموشی
ایمان گوهری زیباست که خداوند آن را به بندگان مؤمن خود می بخشد. زیباتر و شیرین تر از ایمان چیست؟ خداوند در مورد زینت ایمان در آیه ۷ سوره حجرات می فرماید : وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ فِيكُمۡ رَسُولَ ٱللَّهِۚ لَوۡ يُطِيعُكُمۡ فِي كَثِيرٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِ لَعَنِتُّمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ حَبَّبَ إِلَيۡكُمُ ٱلۡإِيمَٰنَ وَزَيَّنَهُۥ فِي قُلُوبِكُمۡ وَكَرَّهَ إِلَيۡكُمُ ٱلۡكُفۡرَ وَٱلۡفُسُوقَ وَٱلۡعِصۡيَانَۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلرَّٰشِدُونَ ﴾
‏‏بدانید که پیغمبر خدا در میان شما است (قدر او را بدانید و بدو احترام بگذارید). هرگاه در بسیاری از کارها از شما اطاعت کند، به مشقت خواهید افتاد. اما خداوند ایمان را در نظرتان گرامی داشته است و آن را در دل‌هایتان آراسته است، و کفر و نافرمانی و گناه را در نظرتان زشت و ناپسند جلوه داده است، فقط آنان (که دارای این صفات هستند، یعنی ایمان در نظرشان محبوب و مزین، و کفر و فسق و عصیان در نظرشان منفور و مطرود است) راهیابند و بس.‏

امام راغب اصفهانی در معنای زینت می گوید: زینت حقیقی چیزی است که در هیچ حالتی در دنیا و آخرت مایه ی عیب جویی انسان نمی شود و زینت اجمالا بر سه گونه است:

۱- آراستگی نفسانی مانند علم و عقاید نیکو
۲- زیبایی جسمی مانند نیرو و بلندی قد.
۳- زینت خارجی مانند مال و ثروت و موقعیت اجتماعی.
اما آیه سوره حجرات از مصادیق آراستگی نفسانی است.
ایمان در ذات خود ، زیبا و دلنشین است و این زیبایی و دلنشینی را به صاحبش هم منتقل می کند، به گونه ای که اگر کسی آراسته به صفت زیبای ایمان گشت در نزد دیگران هم شخصی محبوب می شود و این محبوبیت را نه به سبب شکل ظاهری بلکه بخاطر زیبایی ایمانی که در قلبش جای گرفته و آثار آن بر جوارح و ظاهر و عملکردش هویدا گشته کسب کرده است.

انسان مؤمن زیبا و دلنشین خواهد بود تا زمانی که همراه با ایمان باشد. و هر گاه لباس زیبای ایمان را از تن بیرون آورد دیگر هیچ ارزشی نه در نزد خالقش خواهد داشت آنچنان که درسوره فرقان آیه ۷۷ بدان اشاره فرموده است: قُلۡ مَا يَعۡبَؤُاْ بِكُمۡ رَبِّي لَوۡلَا دُعَآؤُكُمۡۖ فَقَدۡ كَذَّبۡتُمۡ فَسَوۡفَ يَكُونُ لِزَامَۢا ﴾ بگو: اگر عبادت و دعایتان نباشد، پرورگار من اعتنائی به شما ندارد (و برایتان کوچک‌ترین ارزشی قائل نیست. چرا که نعمت‌های والای بهشت را بندگان خوب خدا در پرتو پرستش او به دست خواهند آورد). امّا شما (کفّار، رسالت آسمانی را) تکذیب می‌کنید و (نتیجه بد) آن ملازم شما خواهد شد (و سزای کفر و عصیان خود را خواهید دید).‏
و نه در بین بندگانش . زیرا خداوند در سوره مریم آیه ۹۶ اشاره فرموده که آنچه سبب محبت دیگران به شخص خواهد شد آراسته شدن به صفت ایمان می باشد و محبت دیگران تا زمانی خواهد بود که شخص اهل ایمان باشد.إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَيَجۡعَلُ لَهُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وُدّٗا ﴾ (بی‌گمان کسانی که ایمان می‌آورند و کارهای شایسته و پسندیده انجام می‌دهند، خداوند مهربان آنان را دوست می‌دارد و حجّت ایشان را به دل‌ها می‌افکند.‏)

نکته بدیع آیه سوره حجرات در این است که خداوند زینت ایمان را به قلب نسبت داده است و این نشانه ثبات و اصالت ایمان می باشد که در قلب که مرکز فرمانروایی و تاثیر و صلاح انسان می باشد قرار داده است و در نتیجه این ثبات آثار آن بر عملکرد انسان هم خود را نشان می دهد.

زیبایی ایمان در عبادت و معامله و خوردن و نوشیدن و صحبت و افکار و حرکات خودش را نشان می دهد. و آنچه از آیه سوره حجرات می توان نتیجه گرفت این است که ایمان در ذات خودش زیبا و امری مطلوب و پسندیده است .

شایسته است صاحبان ایمان، این گوهر زیبا و گرانبها را آنچنان که شایسته و سزاوار جایگاه آن می باشد، خوب به دیگران عرضه کنند تا سبب جذب دیگران به سوی ایمان شود نه سبب دفع آن .

آنچه تاریخ به اثبات رسانده این است که علت پیشرفت اسلام در اقصی نقاط دنیا در مدت زمان کوتاهی، چیزی جز زیبایی عرضه ی ایمان به دیگران نبوده است . آنان زیبایی ایمان را در میدان عمل به نمایش گذاشتن، و این شد که مورد استقبال عموم قرار گرفت.
از خداوند می خواهیم که توفیق دهد تا زینت ایمان را در عملکرد خود به نحو احسن به اجرا بگذاریم.